در این مبحث به معرفی پنج علامتی خواهیم پرداخت که بر طبق منابع
مختلف متعلق به ایل بیات می باشد
این علامت که به تامغای بیات معروف است در واقع علامت نمی باشد
بلکه شکل نوشتاری کلمه " بایات " به خط باستانی ترک ها در آسیای میانه است
که بعد از مسلمان شدن ترک های اغوز و پذیرش رسم الخط عربی
نسل های بعدی بیات ها به علت ناآشنایی با این خط آن را به اشتباه
علامت متصور شده اند
لازم به ذکر است قبلا در مطلبی که تحت عنوان " تامغای بیات " نوشتم
و در وبلاگ قرار داده ام در مورد آن مفصلا توضیح داده ام
بیات ها تامغای بیات یا اشکال تغییر یافته آن را بر روی
سنگ قبرها رسم می کردند
تامغای بیات در کتاب " دیوان لغات الترک " محمود کاشغری که
از کتاب های مرجع در مورد ترک های اغوز می باشد آمده است
http://bayatqashqai.mihanblog.com/post/17
منبع عکس :
علامت بالا مشهور به توتم بیات است که در واقع سمبل ایل بیات
بوده است بیشتر محققین آن را پرنده شاهین ولی تعداد اندکی
از محققین آن را عقاب می دانند بنظر می رسد نظریه ای که
آن را پرنده شاهین می داند صحیح تر است
تصویر بالا در کتاب " جامع التواریخ " نوشته رشیدالدین فضل الله
آورده شده است
قبلا درمبحثی تحت عنوان توتم بیات که در وبلاگ
قرار دادم مفصل در این باره توضیح داده امhttp://bayatqashqai.mihanblog.com/post/68
3_
این علامت در کتاب هنر نامه که در دوره عثمانی تالیف گردیده
به عنوان علامت ایل بیات آمده است
Bayat / Afyonkarahisar
4_
علامت فوق در کتاب " تاریخ آل سلجوق (سلجوق نامه) " که در زمان
سلسله سلجوقی توسط علی یازیچی اوغلو نوشته شده
و یکی از کتاب های مرجع در مورد ترک های اغوز است
به عنوان علامت ایل بیات آمده است
لازم به ذکر است است با توجه به گفته رشیدالدین فضل الله که
ادیب بزرگ ترکان اوغوز دده قورقود را منتسب به ایل بیات دانسته
از این علامت در معماری مقبره دده قورقود و شهر قورقود که منتسب
به او در کشور قزاقستان می باشد استفاده شده است
http://bayatqashqai.mihanblog.com/post/76
5_این علامت هم بر روی قبر بعضی از افراد ایل بیات در آسیای میانه
دیده شده است این علامت در کتاب " شجره تراکمه "
نوشته ابوالغازی بهادرخان به عنوان علامت ایل بیات آمده است
منبع عکس :
https://turkcetarih.com/kazakistan-ustyurttaki-turk-tarzi-mezar-yapilari-3/1_نظریه اول این است که آن ها شکل تغییر یافته تامغای بیات
(تصویر شماره یک) می باشند
2_ دومین نظریه این است که این سه علامت شکل تیر می باشند و
در واقع اشاره به داستانی دارد که اغوز خان ( جد بیات ها ) بین
فرزندان خویش تیر و کمانش را تقسیم می نماید
توتم بیات (بایات)
در این جا به مبحث توتم طایفه بیات(بایات)
یا به ترکی بایات اونقونو خواهیم پرداخت
در ابتدا لازم است در مورد توتم توضیح دهیم توتم به معنای سمبل
می باشد در اسنادی که مربوط به طوایف ترک غزتبار است
برای طایفه بیات(بایات) توتم(سمبل) زیر کشیده شده است
از جمله در کتاب مجمع التواریخ نوشته رشیدالدین فضل الله
به نظر تعداد اندکی از محققین تاریخ ترک های غزتبار این توتم
پرنده عقاب است
اما اکثریت محققین معتقدند توتم(سمبل) قوم بیات
پرنده شاهین می باشد