بیات مستعلی بیگ

در مورد ایل بیات و تبار بیات ها می باشد

بیات مستعلی بیگ

در مورد ایل بیات و تبار بیات ها می باشد

پنج علامت مشهور بیات ها

 
پنج علامت مشهور بیات ها

در این مبحث به معرفی پنج علامتی خواهیم پرداخت که بر طبق منابع

مختلف متعلق به ایل بیات می باشد


1_


این علامت که به تامغای بیات معروف است در واقع علامت نمی باشد

بلکه شکل نوشتاری  کلمه " بایات " به خط باستانی ترک ها در آسیای میانه است

که بعد از مسلمان شدن ترک های اغوز و پذیرش رسم الخط عربی

نسل های بعدی بیات ها به علت ناآشنایی  با این خط آن را به اشتباه

علامت متصور شده اند

لازم به ذکر است قبلا در مطلبی که  تحت عنوان " تامغای بیات " نوشتم

و در وبلاگ قرار داده ام در مورد آن مفصلا توضیح داده ام

بیات ها تامغای بیات یا اشکال تغییر یافته آن را بر روی

سنگ قبرها رسم می کردند

تامغای بیات در کتاب " دیوان لغات الترک " محمود کاشغری که

از کتاب های مرجع در مورد ترک های اغوز می باشد آمده است

http://bayatqashqai.mihanblog.com/post/17


منبع عکس :

http://www.manisadasondakika.com/2016/11/19/bayat-boyunun-varligi-tespit-edildi-600-yillik-mezar-tasi-bulundu/


2_

علامت بالا مشهور به توتم بیات است که در واقع سمبل ایل بیات

بوده است بیشتر محققین آن را پرنده شاهین ولی تعداد اندکی  

از محققین  آن را عقاب می دانند بنظر می رسد نظریه ای که 

آن را پرنده شاهین می داند صحیح تر است

تصویر بالا در کتاب " جامع التواریخ " نوشته رشیدالدین فضل الله

آورده شده است

قبلا درمبحثی تحت عنوان توتم بیات که در وبلاگ

قرار دادم مفصل در این باره توضیح داده ام

http://bayatqashqai.mihanblog.com/post/68


3_

این علامت در کتاب هنر نامه که در دوره عثمانی تالیف گردیده

به عنوان علامت ایل بیات آمده است

جالب است بدانید در کشور ترکیه جمعیت زیادی از ترکهای بیات 
زندگی می کنند
از جمله مناطقی که ترکان بیات در آن ساکن هستند شهری است 
به اسم بایات (بیات) که در منطقه کارا حصار افیون واقع شده است
آن ها از علامت سوم مربوط به بیات ها به عنوان 
نماد شهرداری شهر بیات استفاده کرده اند
در شکل زیر نماد شهرداری شهر بایات (بیات) را مشاهده می کنید
 Image result for bayat belediyesi

Bayat / Afyonkarahisar


4_

علامت فوق در کتاب " تاریخ آل سلجوق (سلجوق نامه) " که در زمان

سلسله سلجوقی  توسط علی یازیچی اوغلو نوشته شده 

و یکی از کتاب های مرجع در مورد ترک های اغوز است

به عنوان علامت ایل بیات آمده است

 لازم به ذکر است است با توجه به گفته رشیدالدین فضل الله که

ادیب بزرگ ترکان اوغوز دده قورقود را منتسب به ایل بیات دانسته

از این علامت در معماری مقبره دده قورقود و شهر قورقود که منتسب

به او در کشور قزاقستان می باشد استفاده شده است



http://bayatqashqai.mihanblog.com/post/76

5_ 

این علامت هم بر روی قبر بعضی از افراد ایل بیات در آسیای میانه

دیده شده است این علامت در کتاب " شجره تراکمه " 

نوشته ابوالغازی بهادرخان به عنوان علامت ایل بیات آمده است



منبع عکس :

https://turkcetarih.com/kazakistan-ustyurttaki-turk-tarzi-mezar-yapilari-3/

در مورد علامت های شماره 3 و 4 و 5 دو نظریه وجود دارد :

1_نظریه اول این است که آن ها شکل تغییر یافته تامغای بیات

(تصویر شماره یک) می باشند


2_ دومین نظریه این است که این سه علامت شکل تیر می باشند و

در واقع اشاره به داستانی دارد که اغوز خان ( جد بیات ها ) بین

فرزندان خویش تیر و کمانش را تقسیم می نماید





توتم بیات (بایات)


  توتم بیات (بایات)





 

در این جا به مبحث توتم طایفه بیات(بایات)

یا به ترکی بایات اونقونو خواهیم پرداخت

در ابتدا لازم است در مورد توتم توضیح دهیم توتم به معنای سمبل

می باشد در اسنادی که مربوط به طوایف ترک غزتبار است

برای طایفه بیات(بایات) توتم(سمبل) زیر کشیده شده است

از جمله در کتاب مجمع التواریخ نوشته رشیدالدین فضل الله


 


 

به نظر تعداد اندکی از محققین تاریخ ترک های غزتبار این توتم 

پرنده عقاب است

اما اکثریت محققین معتقدند توتم(سمبل) قوم بیات 

پرنده شاهین می باشد

آقای حسین جدی (بایات) نویسنده کتاب پیوستگی قومی و تاریخی اوغوز
معتقد است توتم(سمبل) قوم بیات(بایات) عقاب فرود آمده
با گردنی افراشته است
اما به نظر می رسد نظریه ای که توتم قوم بیات را پرنده شاهین می داند
صحیح تر است در میان ترک های آسیای میانه از قدیم تا اکنون
پرندگان شکاری احترام ویژه ای داشته و دارند

برادر و هم طایفه ای گرامی آقای روح الله میرزایی از بیات های منطقه
چادگان استان اصفهان عکس سنگ قبری متعلق به یکی از افراد
طایفه بیات که مربوط به دوره فتحعلی شاه قاجار می شود را
برای بنده ارسال نمودند که در بالای آن طرحی از
یک پرنده شکاری رسم شده است
   
 
در اینجا ممکن است این سوال برای خوانندگان وبلاگ ایجاد شود
که چه فرقی بین تامغای بیات و توتم بیات است؟
همانطور که قبلا گفتیم تامغای بیات نشان مخصوص
طایفه بیات بوده که منحصر به این قوم بوده است و
در بین دیگر اقوام وجود نداشته است
مانند اثر انگشت که برای هر شخصی خاص می باشد
اما توتم(سمبل) ممکن است در بین
دیگر اقوام هم وجود داشته باشد و فراگیر باشد
همچنین ضروری است که بگویم
تامغای بیات در واقع نگارش کلمه بایات به خط باستانی
ترکان در آسیای مرکزی است
محققین معتقدند قدمت توتم در بین ترکان غزتبار
مانند طایفه بیات(بایات) بیشتر از قدمت تامغا در بین آنان است
در واقع توتم به گفته آنان مربوط به زمانی است
که الفبا و نگارش در بین ترکان غزتبار وجود نداشته است

قبلا مفصل در مورد تامغای بیات در مقاله ای تحت عنوان
تامغای طایفه بیات در وبلاگ توضیح داده ام