محدوده زندگی ایل بایات قبل از ورود به فلات قاره ایران
همانگونه که ابن فضلان در سفرنامه اش (صفحه 66) نوشته است :
(... و یخ های رود جیحون آب شد ما لوازم مورد نیاز را برای سفر به
سرزمین ترکها فراهم ساختیم...)
این جمله نشان میدهد زمان سفر ابن فضلان از شهر جرجانیه
به شرق رود جیحون که منطقه ای ترک نشین بوده در
اوایل بهار بوده است که یخهای زمستانی رودخانه جیحون(آمو دریا)
آب شده است
همچنین ابن فضلان(سفرنامه اش صفحه 69) می نویسد :
( در روز 17 ذیقعده سال 309 به قبیله ای از ترکها به نام غزها رسیدیم
...آنان مردمی صحرا نشین هستندو چادر دارند و همیشه در حرکتند...)
از عبارات بالا که ابن فضلان بیان داشته است متوجه میشویم ابن فضلان
در اوایل بهار به سرزمین غزها رسیده است و باتوجه به زندگی عشایری
آنها که ابن فضلان اشاره کرده است
نتیجه میگیریم ایل بایات که از طوایف اغوز بوده محلی را که ابن فضلان
نام برده است محل قشلاق شان بوده است که در تصویر بالا
شرق رود جیحون(آمودریا)
یعنی حوالی منطقه kath که در تصویر بالا نشان داده شده بوده است
همچنین در بعضی منابع گفته میشود بایات ها از شرق دشت قبچاق
آمده اند این مطلب نشان می دهد که ایل بایات ییلاق شان را در
دشت قبچاق که در فصل تابستان دارای هوایی سردتر نسبت
به غرب رودخانه جیحون(آمودریا) بوده می گذارندند
دشت قبچاق منطقه بسیار وسیعی بوده است که
که در نقشه بالا با رنگ قرمز نشان داده شده است
اکثر مناطقی که در بالا به آن اشاره شده است امروزه اکثرا در
کشور قزاقستان قرار دارد
عکسی که در پایین مشاهده می نمایید مربوط به گورستانی باستانی
در کشور قزاقستان است که آثاری از تدفین افراد قوم بیات را
در آنجا بدست آورده اند
منبع عکس :
https://turkcetarih.com/kazakistan-ustyurttaki-turk-tarzi-mezar-yapilari-3/