بیات مستعلی بیگ
در مورد ایل بیات و تبار بیات ها می باشدبیات مستعلی بیگ
در مورد ایل بیات و تبار بیات ها می باشدصولت الدوله قشقایی و اجاق بیات مستعلی بیگ
صولت الدوله قشقایی و اجاق
بیات مستعلی بیگ
صولت الدوله قشقایی از معروف ترین ایلخانان قشقایی بوده است
که به علت مبارزاتش با ارتش انگلیس به او لقب سردار عشایر داده اند
در زمان او درگیری بین طایفه بیات مستعلی بیگ و یکی از طوایف
ایل قشقایی بر سر زمینهای آنها در منطقه ییلاقیشان در سمیرم
رخ می دهد که صولت الدوله نامه ای به خان طایفه مذکور می نویسد
و به مالکیت طایفه بیات مستعلی بیگ بر آن زمین ها اشاره می نماید
و همچنین در بخشی از نامه به اجاق بیات مستعلی بیگ در آن
زمینها اشاره می نماید
و از آن با عبارت " اجاق بیات که مشهور است " نام می برد
هم اکنون آن نامه در شیراز موجود می باشد و در لینک زیر تصویری از
نامه صولت الدوله قشقایی قرار داده شده است
گفتن این نکته ضروری است که صولت الدوله قشقایی نامه را
با نام اصلی خویش یعنی اسماعیل قشقایی به تاریخ
12 ربیع الثانی1351 هجری قمری نوشته است
موارد ذکر شده در تصویر با خط قرمز مشخص شده است
تصویر نامه صولت الدوله قشقایی در مورد اجاق بیات
مستعلی بیگ
گفتن این نکته ضروری است که صولت الدوله قشقایی نامه را
با نام اصلی خویش یعنی اسماعیل قشقایی به تاریخ
12 ربیع الثانی 1351هجری قمری نوشته است
که موارد ذکر شده و عبارت" اجاق بیات که مشهور است "
در تصویر با خط قرمز مشخص شده است
حاج ذوالفقار بیات
حاج ذوالفقار بیات
ایشان از بیات های شهر اراک بودند به سبب موقوفات ایشان و
همچنین ساخت مدرسه صمصامی بیات که
دومین مدرسه ملی ایران می باشد خاندان بیات امروزه
در اراک دارای نامی خوش می باشند
اعمال خیر ایشان مصداق بیت زیر از سعدی شیرازی علیه الرحمه است
که می فرماید :
نام نیکو گر بماند ز آدمی به کزو ماند سرای زرنگار
یادی خیر اولسون
پزشکان و کادر درمان محبوب ایل بیات
پزشکان و کادر درمان محبوب ایل بیات
در این مطلب به معرفی مختصر دو تن از پزشکان
محبوب و زحمتکش در نزد مردم خواهیم پرداخت
که از ایل بیات می باشند البته ایل بیات پزشکان
زیادی را تقدیم به جامعه نموده است پیشاپیش به
دلیل اینکه نمی توانم به همه آنها اشاره نمایم
عذر خواهی می نمایم
1_ دکتر ندیم بیات ماکو :
مرحوم دکتر ندیم بیات ماکو متولد سال 1291 هجری شمسی در ماکو بود
او فارغ التحصیل در رشته پزشکی از دانشگاه تهران در سال 1318 هجری
شمسی بود او اولین پزشک شهر ماکو و از بیات های شهر ماکو بود
دکتر ندیم بیات ماکو در شهر ماکو و مناطق همجوار به پزشکی با اخلاق
و متعهد به مردم و کارشان معروف بودند
هدف از معرفی ایشان نه این بود که ایشان را بخواهیم به عنوان اولین
پزشک شهر ماکو معرفی نماییم بلکه هدف معرفی حسن سیرت ایشان
است انشاالله که برای بیات ها به عنوان الگویی در زندگی و کار مورد
توجه قرار بگیرند
به قول سعدی شیرازی علیه الرحمه :
عبادت به جز خدمت خلق نیست
به نوشتن خاطره ای از یکی از ترکهای ماکو که در وبلاگ خویش از
دکتر ندیم بیات ماکو نوشته اند بسنده می کنیم
منبع خاطره :
می گویند آن زمانها که من نوزاد بودم ، شیر مادرم کافی نبود و
از قضای روزگار دو کوچه آن طرفتر یکی بود که در خانه اش گاو داشت و
شیر و ماست می فروخت .
برای من نیز شیر گاو می خریدند . من با وجود کمبود غذا و
احتمال سوئ تغذیه فیس و افاده هم داشتم و
شیر گاو به دهانم مزه نمی داد و نمی خوردم .
به همین سبب نیز لاغر و مردنی بودم .
روزی از همان روزها در آغوش مادر و همراه با
مادربزرگ و زن عمو و خاله و ... و .. به مهمانی می رفتیم .
هنوز به محله بئش گؤز
نرسیده بودیم که باش بیزیم باش دوخدور ندیمین
( با دکتر ندیم روبرو شدیم )
پس از سلام و احوالپرسی مختصر ، از لاغری من پرسید و
مادربزرگ گفت : شیر مادر کافی نیست و
این ذلیل مرده شیر گاو را به اکراه می خورد .
دکتر ندیم داد کشیده: یعنی چه ؟
اگر بچه شیر گاو دوست نداشته باشد باید بمیرد ؟
مادر بزرگ جواب داد: پس چه کنیم
آقای دکتر خوب گناه بچه است دیگر نمی خورد .
دکتر ندیم سفارش کرد که به قاپدی قاشدی( مینی بوس ) بسپارید
در تبریز، از فلان دکان شیرخشک امریکائی بخرد و شکم این بچه را
سیر کنید .
2_ دکتر محمد تقی بیات :
دکتر محمد تقی بیات متولد 1314 در همدان و از بیات های منطقه همدان بود
دکتر بیات در سال های دهه 30 پزشک شهر گراش در استان فارس بود
و سالها در شرایطی سخت به طبابت مردم درآن منطقه می پرداختند
و در نزد مردم قدرشناس گراش دارای محبوبیت بودند ایشان در
سال 1390 در شهر تهران به رحمت خداوند رفتند
در زمان حیات ایشان مصاحبه ای توسط نشریه صحبت نو ویژه شهر گراش
با ایشان انجام شده است و سایت گریشنا نیز به مناسبت فوت ایشان
مطلبی را تحت عنوان " دکتر مهربان پیش خدای مهربان رفت " در
سایت خود قرار داد که می توانید آن را لینک زیر مطالعه نمایید
http://www.gerishna.com/archives/2944
3_ دکتر اکبر بهادری :
دکتر اکبر بهادری از ایل بزچلو بیات است
ایشان علاقه زیادی به گسترش خدمات پزشکی و بهداشتی
در جامعه داشت از جمله می توان به کمک ایشان
به خانم قدس السلطنه بیات برای احداث بیمارستان قدس
در شهر اراک اشاره کرد که با جمع آوری پزشکان مجرب
از دیگر شهرها در ارتقای کیفیفت بیمارستان قدس اراک نقش مهمی داست
(قبلا در مطلبی تحت عنوان طوایف و ایلات منشعب شده از قوم ترک بیات توضیح دادم
ایل بزچلو یکی از ایلات متعلق به قوم بیات است که نام اصلی آن بزچلو بیات است
و به مرور زمان به اختصار بصورت بزچلو درآمده است
(رجوع شود به مقاله بررسی نقش ایل بزچلو در عصر صفویه
علی ابوالقاسمی/ تاریخنامه خوارزمی/ شماره بیستم/ زمستان 1396))
4_ شهید کامران بیات :
به نقل از روابط عمومی بیمارستان فیروزآبادی، در نهم فروردین ماه سال 1399 هجری شمسی
«کامران بیات» از پرسنل با سابقه بیمارستان فیروزآبادی شهرری پس از ابتلا به بیماری کرونا
به شهدای عرصه سلامت پیوست.
شهید بیات با وجود مشکلات جسمی، تا پیش از ابتلا به بیماری کرونا، با تعهد و جدیت
تا آخرین توان خود در بیمارستان فیروزآبادی مشغول خدمت بود
منبع خبر :
https://www.mizanonline.com
5_ سعید بیات نیا :
سعید بیات نیا پرستار بخش ICU در بیمارستان امام رضا(ع) در شهر لار در استان فارس
در سال 1397 هجری شمسی در اثر سانحه رانندگی فوت نمود
با اهدای اعضای بدنش حداقل به پنج نفر جان بخشید
یادلری خیر اولسون
بیات اسلاملو
بیات اسلاملو
طایفه بیات اسلام لو یکی ازطوایف ایل بیات است
به گفته آقای امیر تیمور اسفندیاری بیات این تیره از بیات ها که در منطقه
بند بهمن شهرستان کوار (نزدیک شیراز ) ساکن شده اند
و زندگی می کنند
از نوادگان شخصی به اسم اسلام هستند که
برادر مستعلی بیگ بیات بوده است
از مشهور ترین فرزندان اسلام خان بیات شخصی به اسم
مهر علی خان بیات اسلاملو بوده است که در حکومت زندیه در زمان
کریمخان زند در شیراز دارای نفوذ زیادی بوده است
منبع : (غفاری کاشانی ص ۱۶۵ ۱۸۸ ۱۹۱ ۴۷۶)
رسم اجاق در بیات ها و ستاره های ترکی
رسم اجاق در بیات ها و ستاره های ترکی
در این مطلب به بررسی رسم اجاق در هنگام مراسم ازدواج
در طوایف مختلف بیات می پردازیم :
1_ بیات ها دراستان فارس و منطقه باشت
گچساران
بیات ها در استان فارس و منطقه باشت گچساران رسم
مربوط به اجاق را در هنگام ازدواج مانند دیگر طوایف ترک
برگزار می نمایند که به صورت زیر می باشد :
در خانوارهای ترک عروس وقتی می خواهد از خانه پدر
به خانه داماد برود سه بار به گرد اجاق پدر می چرخد و مقداری از
خاکستر اجاق را به همراه نان به کمر می بندد تا زندگی پر برکتی
داشته باشد
2_ بیات های روستای سیراوند در منطقه اسدآباد همدان
گروهی از بیات ها در روستای سیراوند در منطقه اسد آباد همدان ساکن
شده اند که آنها رسم مربوط به اجاق را در هنگام ازدواج به صورت دیگری
برگزار می نمایند که در زیر بیان می شود :
بیاتها رسومی در عروسیها دارند که در میان سایر مردم روستا و همچنین سایر ترکهای منطقه دیده نمی شود در پایان عروسی مسابقه ای ترتیب داده می شود که بیشتر جوانان روستا که از آمادگی بدنی بر خوردارند شرکت می کنند به اینصورت که داماد با ساز و دهل به محلی تخت و هموار میرود در آنجا با طناب شکلی شبیه به گل شش برگ یا ستاره شش پر بر روی زمین توسط ریش سفید طایفه ساخته می شود که به آن اوجاق یا بیات اوجاقی گفته میشود} زمانی که این ایل در ترکستان می زیسته بدین صورت که داماد وسط پره های آن ستاره و یا گلبرگ آن گل را بوسیده و در مرحله آخر وسط آن را نیز بوسیده و دستش را بالا می برد و سپس گروهی از جوانان که حدود 400متر دور تر در یک صف ایستاده اند با بالا رفتن دست داماد یا کوره کن با صدای قاچ (بدو) که در گذشته از صدای تیر استفاده می شد به سمت اوجاق که داماد در نزدیک آن است می دوند و شخصی که اول به خط پایان برسد یک خروس چاق و چله از داماد به صورت هدیه و پیشکش دریافت می کند و نفر دوم و سوم هم به تناسب پارچه یا دستمال و هدیه دیگری دریافت می کنند که این مراسم با شور و هیجان خاصی بر پا میشود گفته می شود در گذشته به صورت مسابقه سوارکاری با اسبهای ترکمنی ایل بیات بوده واکنون به علت یکجا نشینی این طایفه و نبود اسب به صورت مسابقه دو برگزار میگردد.
مطلب فوق برگرفته از وبلاگ زیر به نویسندگی آقای مجید بیاتی
می باشد
http://www.asadabadsiravand.blogfa.com/?p=3
3_ بیات های روستای خوی در نزدیکی شهرکرد
زمانی با دوستی به اسم آقای حبیبی خویی آشنا گردیدم که آنها نیز از
بیات ها هستند که گویا جدی به نام حبیب بیات داشته اند
آنها به علت گذر زمان و دوری از دیگر مردم ترک زبان قادر به تکلم
به زبان ترکی نیستند ولی جالب این است که رسم اجاق را هنوز
به هنگام ازدواج برگزار می نمایند چنانکه مانند بیات های روستای
سیراوند اقدام به رسم شکل ستاره چند پر می نمایند که عروس
به اطراف آن می گردد و نمادی از اجاق ایل بیات می باشد
گفتن این پرسش ضروری است که این ستاره چند پر چگونه
و از کجا به رسم اجاق بیاتهای روستای سیراوند و روستای خوی
راه یافته است ؟
آیا اجاق ایل بیات به این شکل در زمانهای بسیار قدیم
ساخته می شده است
که در میان بیاتهای این دو روستا باقی مانده است؟
یا صرفا نمادی از خورشید به عنوان زاینده نور و گرما به عنوان
نماد اجاق بیات است؟
یا ستاره را به عنوان نماد اجاق بیات گرفته اند؟
جالب است بدانید در شجره نامه طوایف ترک اوغوز که در
کتاب دیوان لغات الترک نوشته محمود کاشغری آمده است
جد اعلای ترکان بیات(بایات) به شخصی به اسم بایات می رسد
که او هم فرزند گون خان(یعنی خورشید خان) است
گفتن این نکته خارج از لطف نیست که بدانید در باور ترکان باستان
جهان به دور ستاره قطبی می چرخیده است
که احتمالا علت اهمیت ستاره قطبی برای آنان در کمک گرفتن
از آن برای مسیریابی بوده است پس احتمال اینکه این
شکل ستاره که توسط ترکان بیات سیراوند و خوی ساخته می شود
اشاره به ستاره قطبی باشد زیاد می باشد
در قدیم ستاره هشت پر از علایم مورد علاقه ترکها بوده است
آقای زائور حسن اف در کتاب " سکیف های امپراطور "
دلیل علاقه و شکل گیری ستاره هشت پر را ریشه در آیین کهن
ترکهای آسیای میانه و قبل از تشرف آنها به دین مبین اسلام می داند
ستاره هشت پر در قالی های ترکی و در کاشی کاری آثار تاریخی
ساخته شده به وسیله سلسله های ترک زیاد دیده می شود
در زیر یک قالی ترکی بافته شده در منطقه شیروان در کشور آذربایجان
با ستاره های هشت پر و هچنین یک کاشی به شکل ستاره هشت پر
را مشاهده می کنید
امروزه ستاره هشت پر در پرچم کشور جمهوری آذربایجان هم وجود دارد
اما ستاره پنج پر هم در کاشی کاری ابنیه تاریخی که در زمان
سلسله های ترک ساخته شده اند هم دیده می شود
محققین بر این باورند که
ستاره پنج پر از ستاره هشت پر اقتباس شده است
در قرن هجدهم دولت عثمانی تصمیم به انتخاب یک پرچم ملی گرفت.
این پرچم انتخابی ,در سال 1793 ,ستاره ای هشت گوشه و هلال ماه داشت.
در سال 1844,در دوره تنظیمات , ماه و ستاره پنج پر به عنوان پرچم ترکیه انتخاب شد
4_ بیات های چمن سلطان
لازم به ذکر است که بیات های منطقه چمن سلطان تا دوران قاجار
رسم اجاق را اجرا می کردند5_ بیات های اشکفتک
بیات های منطقه اشکفتک در مجاورت شهرکرد در استان
چهارمحال و بختیاری در گذشته این رسم را اجرا می کردند